در پي شيوع ويروس كوويد 19 در سطح كشور، سازمان نقشه برداري كشور به صورت خودجوش با هدف عرضه و به كارگيري قابليت هاي اطلاعات مكاني براي مديريت بهينه اين همه گيري، نسبت به تهيه و انتشار نقشه هاي بر خطي از اطلاعات مرتبط با مبتلايان اقدام نمود. اين نقشه ها در سايت iransdi.ir با عنوان «نقشه كرونا ويروس» بهصورت يك زيرپورتال در دسترس همگان قرار داده شد. هفتمین جلسه کمیته مخاطرات بیولوژیک سازمان نقشهبرداری کشور در تاریخ 28 بهمن ماه 1399 برگزار گردید. طبق روال جلسه پیش، چگونگی قسمت طراحی جدولها، نحوه پیادهسازی و اطلاعات مربوط به داروخانهها، مراکز توزیع الکل و ماسک و همچنین فیلدها در زیر پرتال مکانی کرونا به شور گذاشته شد تا نظر اعضای کمیته برای قدمهای بعدی احصا شود. در رابطه با ویژگی ها و پیاده سازی فیلدها بانک اطلاعاتی در بحث داروخانه ها به اطلاعاتی شامل نام داروخانه، لیست داروهای موجود، نظر کاربران، ساعت کاری و نوع داروخانه (دولتی/ خصوصی) اشاره شد. در ادامه ویژگی و جزییات سایر بخشها مانند: مراکز توزیع کننده ماسک و الکل، آمبولانسها، آزمایشگاهها و مراکز عکسبرداری، مراکز درمانی تزریق مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دادههاي مورد استفاده در خصوص پراكندگي بيماري در سطح استانها در بازه زماني سوم اسفند 1398 تا سوم فروردين 1399 از آمار رسمي كه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به صورت روزانه از طريق سايت خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران (ايرنا) منتشر مي نمود، اخذ مي شد. منبع اطلاعات جمعيتي سامانه نيز سايت مركز آمار ايران مي باشد.
در زيرپورتال «نقشه كرونا ويروس»، پنج سرويس نقشه شامل تعداد مبتلايان، تعداد مبتلايان در 1000 كيلومتر مربع از مساحت استان، تعداد مبتلايان در هر 100 هزارنفر از جمعيت استان، بيمارستانهاي مسئول و نرخ رشد مبتلايان به درصد در سطح استان هاي كشور و همچنين يك گزارش نموداري براي استان موردنظر، تعبيه شده است. در گزارش نموداري مذكور، نمودار تغييرات روزانه آمار رسمي مبتلايان در استان انتخاب شده در بازه زماني سوم اسفند 98 تا سوم فروردين 99، نمايش داده ميشود.
در كميته مخاطرات بیولوژیکی سازمان نقشه برداری کشور در ابتدای امر مطالعاتي درباره فعاليتهاي انجام شده توسط نهادهای مطرح بينالمللي از قبيل سامانه "
https://covid19.who.int/" سازمان بهداشت جهاني (WHO) و سامانه "https://coronavirus.jhu.edu/map.html" دانشگاه جان هاپكينز در زمينه مديريت كرونا انجام داد. در سامانههاي مذکور، اطلاعاتي مانند آمار مبتلايان، بهبوديافتگان، فوتشدگان، واكسينهشدگان و نرخ تغييرات آنها به تفكيك كشورها، تقسيمات كشوري و منطقهاي ارائه شده است. اين اطلاعات در قالب نقشههای موضوعی و نمودارهاي رقومي پویا ارائه گرديدهاند.
در ادامه فاز مطالعاتي نيز اقدامات مكانمحور انجام شده برخي از كشورها مانند ايالات متحده امريكا، ايتاليا، چين، هند، بنگلادش و نيجريه مورد بررسی قرار گرفت. اين مطالعات نشان ميدهد عواملي نظير توزیع مكاني و جابجایی جمعیت، مدلسازي پيشبيني شيوع بيماري و اطلاعات داوطلبانه جمعآوري شده توسط مردم در پورتالهاي مكاني مرتبط، در زمره مؤثرترين ابزارها در زمينه مديريت بهينه بحران همهگیری كرونا ميباشند. در صورت تداوم دريافت اطلاعات آماري روزانه، اين سازمان همانند گذشته قادر به بهنگامرساني سرويسهاي مذكور ميباشد. همچنين درصورتيكه اطلاعات در سطوح جزئيتري مانند شهرستان و بخش نيز ارائه شود، امكان توليد سرويس براي ارائه با سطح جزئيات بيشتر وجود دارد. در صورت در اختيار داشتن اطلاعات صحيح و كافي از داروخانهها، بيمارستانهاي درمانكننده كرونا و آمار ظرفيت پذيرش بيماران كرونا در هر بيمارستان، امكان ارائه سرويسهاي تحليلي و جستجوي بسياري مانند موارد زير وجود دارد:
- - يافتن نزديكترين بيمارستان به هرنقطه
- مسیر یابی به سمت بیمارستان مورد نظر
- يافتن نزديكترين داروخانه به هرنقطه
- جستجوي بيمارستانها بر اساس ظرفيت پذيرش/ نام/ محدوده مكاني و غيره
- توسعه برنامه كاربردي مكانمحور تحت موبايل با هدف ايجاد بستر جمعآوري و نمايش اطلاعات مكاني داوطلبانه (VGI) مرتبط با بيماري كرونا توسط مردم (مانند درج موقعيت مكانهايي همچون داروخانههاي ارائهدهنده داروهاي خاص كرونا، آزمايشگاههاي ارائه دهنده خدمات تشخیص كرونا، آزمايشگاههاي ارائه دهنده خدمات تشخیص كرونا در منزل، مراكز ارائه دهنده امكانات بهداشتي از قبيل ماسك، دستكش، مواد ضد عفوني كننده و غيره)
در بخشی از این نشست دکتر جعفرزاده ایمنآبادی طی تماس تلفنی با دکتر ایرج حریرچی - معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- به ارائه گزارشی از فعالیتهای صورت گرفته کمیته مخاطرات بیولوژیک سازمان نقشه برداری کشور پرداخت. ایشان در ادامه این ارتباط تلفنی بیان کرد: « سازمان نقشه برداری کشور بخاطر حس وطن دوستی و با توجه به توان تخصصی و توانمندی های SDI وظیفه خودش دانست که در بحث کرونا ورود کند؛ در همین رابطه کمیته تخصصی مخاطرات بیولوژیک تشکیل گردید که از جمله اقدامات این کمیته تخصصی می توان به تحلیل و بررسی اقدامات صورت گرفته در کشور های مختلف دنیا در رابطه با کرونا و همچنین تهیه یک برنامه کاربردی توانمند نام برد. دکتر جعفرزاده ایمنآبادی در پایان این تماس تاکید کرد که سازمان نقشهبرداری کشور میتواند به کاهش شیوع ویروس کرونا به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کمک بکند.»