به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه‌برداری کشور، به نقل از مدیریت سامانه‌ها و زیرساخت‌های اطلاعات مکانی، در روز سه شنبه، 1400/12/17، سخنرانی علمی با عنوان "روش‌های نوین شناسایی گردوغبار و منابع آن با استفاده از تکنیک‌ها و داده‌های سنجش از دور" توسط دکتر پاپی برگزار گردید. در این سخنرانی نقش سیستم اطلاعات مکانی در شناسایی مناطق دارای پتانسیل بالای شکل‌گیری گردوغبار معرفی گردید.
گردوغبار یک معضل زیست محیطی بین المللی محسوب می‌شود که ابعاد مختلفی دارد. در این نشست به تاثیرات اصلی گردوغبار، چگونگی شکل گیری گردوغبار و انواع آن پرداخته شد. آسیب های ناشی از گردوغبار در درجه اول سلامت انسان را مورد تهدید قرار می‌دهد. گردوغبار علاوه بر سلامت انسان، بر محصولات کشاورزی، منابع آب و تقریبا کل محیط زیست، تاثیرات مخربی دارد. ذرات خاک و شن و ماسه با توجه به ابعاد و وزنشان ممکن است سه حالت "غلطیدن"، "جهیدن" و "پخش در اتمسفر" برای آنها رخ دهد. در حالت سوم ذرات گردوغبار میتوانند وارد طبقه فوقانی اتمسفر شوند و ممکن است هزاران کیلومتر دورتر دچار ته‌نشست شوند. همچنین در این سخنرانی نقش عوامل طبیعی همچون میزان بارش، دما، سرعت باد، رطوبت خاک، قطر ذرات خاک، وضعیت پوشش گیاهی در فعال‌سازی منابع شکل‌گیری گردوغبار مشخص گردید.
کشور ایران در ناحیه گرم و خشک دنیا قرار گرفته است که بخشی از کمربند گردوغبار دنیا (Dust belt) محسوب می‌شود. ناحیه خوزستان، دریاچه هامون، تالاب جازموریان و دشت‌کویر جز فعا‌ترین منابع شکل‌گیری گردوغبار کشور به‌شمار می‌آیند. اما ته‌نشست خشک و مرطوب گردوغبار، اکثر نواحی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در بسیاری موارد گردوغبارهای ته‌نشست شده در کشور ایران منبعی خارجی دارند که عمدتا مربوط به کانون‌های گردوغبار عراق و سوریه است.
انسان به عنوان یک عامل تغییر محیط زیست نیز نقش بسزایی در تشدید شکل‌گیری گردوغبار دارد. انحراف و کنترل منابع آب، رها کردن زمین‌های کشاورزی و تخریب مراتع از عوامل مهم انسان‌منشا است که موجب تخریب سرزمین و به تبع آن تشدید شکل‌گیری گردوغبار می‌شود. دکتر پاپی به نقش مدیریت منابع آب در ارتباط با گردوغبار پرداخته و چند نمونه از پژوهش های معتبر در این خصوص را تشریح کرد.
در نهایت نقش سیستم اطلاعات مکانی در شناسایی مناطق دارای پتانسیل بالای شکل‌گیری گردوغبار تشریح شد. در این نشست اهمیت بصری‌سازی و نمایش اطلاعات به شیوه‌ای نوین جهت انتقال صحیح مفاهیم، تاثیرگذاری بیشتر و تصمیم‌گیری کارآمد مدیران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
نگارنده : نیره اسمعیلی تکلیمی
