نگرشی بر زمین لرزه با بزرگای ۵.۲ قوچان در زون گسلی کشف رود- بینالود- قوچان در استان خراسان رضوی
بنا به گزارش مرکز لرزه نگاری کشوری زمین لرزه ای با بزرگای۵.۲ در ساعت ۸ و ۳۲ دقیقه امروز در ۳۰ کیلومتری شرق قوچان واقع در استان خراسان رضوی رخ داد. این زمین لرزه تا کنون ۴ پس لرزه داشته که بزرگترین آن دارای بزرگای ۳.۲ بوده است.
گزارش کارگروه زلزله و آتشفشان و کمیته مخاطرات زمینی
شمال شرق ایران یکی از مناطق فعال به لحاظ لرزه‌خیزی است و در طول تاریخ زمین لرزه‌های مخرب زیادی را متحمل شده است که برخی از آنها با خسارات جانی و مالی زیادی همرا بوده است.
زمین‌لرزه‌های تاریخی رخ داده در گستره شمال شرق کشور عبارت هستند از : زمین‌لرزه سال 840 میلادی در منطقه تربت‌جام با بزرگای برآورد شده 6.5 و زمین‌لرزه‌های 1687 و 1673 میلادی مشهد با بزرگای حدود 6.6 همچنین شهرهای نیشابور و قوچان بارها متحمل زمین‌لرزه‌های قوی با بزرگای بالای 7 شده است.۲۱ گسل فعال در استان خراسان رضوی وجود دارد که از مهمترین آنها میتوان به کشف رود، تربت جام، بینالود، تربت جام سبزوار، دشت بیاض و سرایان و نیشابور یا کپه داغ و درونه را نام برد. گسل بینالود با طول 95 کیلومتر از 15 کیلومتری شرق نیشابور می‌گذردو گسل تربت جام با طول 40 کیلومتر از یک کیلومتری شمال شرق تربت جام عبور می کند. گسل کشف رودبا طول 120 کیلومتر است و به موازات رشته کوه‌های کپه داغ و کناره شمالی دشت مشهد کشیده شده است. زلزله 9 مرداد 1052 شمسی با بزرگای 6.6 ریشتر بر اثر جنبش این گسل بوده است. شهرستان های خواف با 5.4 ریشتر در سال 1391، نیشابور با 5.5 ریشتر در سال 1390 و تربت حیدریه با 5.7 ریشتر در سال 1389 از جمله زمین لرزه های این منطقه هستند.
مدلسازی تکتونیک منطقه با استفاده از شبکه ای ایستگاه های دائمی سازمان نقشه برداری کشور
نتایج حاصل از میدان سرعت ایستگاه های دائمی GPS سازمان نقشه بردلری کشور چگونگی تغییر شکل برخورد دو صفحه عربستان و اوراسیا در منطقه تغییر شکل را نشان میدهد. مدل حرکت امروزی به سمت شمال از 11 میلی متر در سال در تهران (52 درجه شرقی) به 1.5 میلی متر در سال در مشهد (60 درجه شرقی) کاهش می یابد. کوتاه شدگی در طول دامنه های کوپه داغ، بینالود و کوه سرخ در طول جغرافیایی 59 درجه شرقی رخ میدهد. میزان این کوتاه شدگی 2تا 2.5 میلیمتر در سال میباشد.
براساس نتایج جاصل از میدان استرین خراسان رضوی
رژیم زمین ساخت منطقه غالب فشارشی با راستای شمال شرقی و نرخ استرین برشی 40 تا 50 نانو استربن در سال می باشد. نتایج GPS برای ارزیابی خطر زمین لرزه در شمال شرق ایران بسیار حائز اهمیت است زیرا این منطقه شامل مراکز جمعیتی زیاد و دارای سابقه زلزله تاریخی فراوانی است.
