گسترش پهپادها در مهندسی نقشهبرداری
توسعه فناوری، زمینههای کاری جدیدی را در مهندسی نقشهبرداری ایجاد میکند و موجب تسهیل و تسریع انجام کارها و امور جاری در عملیات نقشهبرداری و تهیه نقشه میگردد.
گسترش سامانههای هوایی بدون سرنشین و کاهش قیمت آن موجبشده تا استفاده از این سامانهها به طور قابل ملاحظهای افزایش یابد. امروزه با استفاده از سامانههای هوایی بدون سرنشین میتوان سطح زمین و عوارض روی آن را از منظری تازه، به صورتی سادهتر، سریعتر و با کیفیتی بهتر مشاهده و ثبت کرد. همچنین توسعه رایانهها و الگوریتمهای اتوماتیک، گردآوری و برداشت خودکار حجم انبوه دادهها در مدت زمان کوتاهتر را ممکن ساخته است.
توسعه فناوری، زمینههای کاری جدیدی را در مهندسی نقشهبرداری ایجاد میکند و موجب تسهیل و تسریع انجام کارها و امور جاری در عملیات نقشهبرداری و تهیه نقشه میگردد.
گسترش سامانههای هوایی بدون سرنشین و کاهش قیمت آن موجبشده تا استفاده از این سامانهها به طور قابل ملاحظهای افزایش یابد. امروزه با استفاده از سامانههای هوایی بدون سرنشین میتوان سطح زمین و عوارض روی آن را از منظری تازه، به صورتی سادهتر، سریعتر و با کیفیتی بهتر مشاهده و ثبت کرد. همچنین توسعه رایانهها و الگوریتمهای اتوماتیک، گردآوری و برداشت خودکار حجم انبوه دادهها در مدت زمان کوتاهتر را ممکن ساخته است.

پهپادها (پرندههای هدایتپذیر از دور) به فناوریهائی مانند دوربین، گیرندۀ تعیین موقعیت ماهوارهای (GPS)، سامانه ناوبری اینرسی (INS) و، البته، تکنولوژی فرکانس رادیویی(RF) برای انتقال سیگنال به زمین مجهزند. این فناوریها، سالها در مهندسی نقشهبرداری مورد استفاده قرار گرفتهاند. پهپادها توسط اپراتور زمینی کنترل و هدایت میشوند یا به حالت کاملاً خودگردان و در مسیرهای پروازی از پیش تعریفشده، به صورت اتوماتیک نقشهبرداری میکنند. تصویربرداری با پهپاد در نقشهبرداری ساختمانها، سدها، پلها، ترانشهها، خاکریزیها و خاکبرداریها، معادن و دامنههای ناپایدار از اهمیت ویژهای برخوردار است.
رباتهای پرنده به دو دسته مولتی روتور (Multirotor) یا عمود پرواز و بال ثابت (fixed wing) طبقهبندی میشوند. پهپادهای مولتی روتور از نوع پرندههای بالگرد (Rotary wing) هستند. متخصصان نقشهبرداری هوایی با بکارگیری پرندههای بالگرد بدون سرنشین مانند کوادکوپتر (Quadcopter)، اکتاکوپتر (Octocopter) و نیز پرندههای بال ثابت، عملیات تصویربرداری و تهیه نقشه به روش فتوگرامتری را با سرعتی بالاتر و با هزینهای به مراتب کمتر انجام میدهند. هر نوع از این پهپادها، توانمندیها و محدودیتهای مختص خود را دارند. با این وجود، امروزه قابلیت پهپادها در پاسخگوئی به نیازهای عمومی تصویربرداری هوائی و تأمین دقت مورد نیاز روش فتوگرامتری به اثبات رسیده است.
پهپادهای دارای بال ثابت در مقایسه با پرندههای بالگرد، قدرت مانور و سرعت پرواز بیشتری دارند و بنابر این برای تصویربرداری از مناطق وسیع مناسبتر هستند. از سوی دیگر توانائی معلق ماندن، برخاست عمودی و تصویربرداری با محورهای افقی از مهمترین مزایای پرندههای بالگرد محسوب میشوند. از اینرو، پهپادهای بالگرد برای اخذ تصاویر از عوارض کوچکتر و نیز سطوح فرورفتۀ زمین مانند درهها و گودالها مناسبترند.
پهپادها در 170 نوع فعالیت در حوزههای کاری مختلف مانند کشاورزی، معدن، حمل و نقل، مدیریت بحران، حفاظتهای زیستمحیطی، بازرسی و حفاظت از زیرساختها و تأسیسات زیربنائی و بالاخره در حوزۀ نقشهبرداری و سنجش از دور کاربرد دارند و از ظرفیت ایجاد بیش از 86 هزار شغل تخصصی برخوردار هستند. پیشبینی میشود که پهپادها بازاری 127 میلیارد دلاری را به خود اختصاص دهند که سهم ایران از این بازار 3 تا 5 میلیارد دلار برآورد میشود.
گفتنی است تدوین دستورالعمل تهیه نقشه فتوگرامتری با پهپاد، در کشور ما، به همت کارشناسان فنی سازمان نقشهبرداری کشور و با مشارکت مراکز دانشگاهی و بخش خصوصی به پایان رسیده و هم اکنون مراحل ابلاغ آن در حال طیشدن است.
منابع:
https://www.researchgate.net/publication/303458608
https://khu.ac.ir/files/site81/files/pahpad.pdf
https://www.ncc.gov.ir/vdcf.mdjiw6dexgiaw.html