به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه‌برداری کشور، دکتر داوود بهبودی رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجان‌شرقی و هیئت همراه با حضور در محل سازمان نقشه‌برداری کشور درباره تقویت همکاری‌های این دو دستگاه در حوزه NSDI؛ با مهندس مسعود شفیعی رئیس این سازمان و جمعی از مدیران وی دیدار و پیرامون چگونگی پیوستن به ژئوپورتال سازمان گفتگو کردند.
شفیعی در آغاز این نشست ضمن تقدیر از اهتمام این استان در زمینه SDI، سرعت عمل و کیفیت عملکرد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجان شرقی را در پیشرفت زیر ساخت داده مکانی ملی تأثیر گذار دانست و گفت: «استان آذربایجان شرقی برای راه اندازی SDI استانی با مطالعاتی که به انجام رسانده ضمن اشراف کامل به این موضوع، موفق به نیاز سنجی و شناسایی خلاءهای این استان شده است؛ حال آنکه متاسفانه در بعضی از استان‌ها هنوز اطلاعات و آگاهی اولیه برای راه اندازی SDI وجود ندارد».
رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور، مستندسازی این استان در دو فاز «طرح زیرساخت اطلاعات مکانی» که به مطالعات امکان سنجی و مدل‌های مفهومی و فیزیکی SDI اشاره داشت را قابل تقدیر خواند و گفت: «این مستندسازی نشان‌دهنده یک فرآیند علمی در این حوزه است. این مستندات در راه‌اندازی زیرساخت داده‌های مکانی سایر استان‌ها نیز قابل بهره‌برداری است».
وی با بیان این مطلب که زیرساخت داده مکانی ملی یا NSDI فرآیندی سیال و بدون نقطه پایان است؛ افزود: «سازمان نقشه‌برداری کشور به‌عنوان متولی این طرح بر این باور است که رشد و تکامل SDI مستلزم استفاده از تجارب و نقطه نظرات متخصصان داده مکانی در همه استان‌ها است و در هین راستا از یافته‌های کارشناسانی همچون نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان شرقی که در این طرح فعالیت داشته و دستاوردهایی نیز کسب کرده‌اند بهره‌برداری می‌کند».
شفیعی از اینکه دست‌اندرکاران سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی، 78 ذینفع در این استان در حوزه ارائه و تبادل اطلاعات مکانی را شناسایی کرده‌اند، استقبال کرد و اظهارداشت: «مردم نیز می‌توانند به‌عنوان جامعه وسیعی از ذینفعان SDI تعریف شوند و لازم است نیازهای آنها نیز در حوزه نقشه و اطلاعات مکانی شناسایی و در این ژئوپورتال دیده شود».
وی همچنین با اشاره به گزارشی که مسئولین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آذربایجان‌شرقی از جزئیات راه اندازی طرح زیرساخت داده مکانی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ارائه دادند، خاطرنشان کرد: «حتماً تقارب و تبادل اطلاعات لازم بین کشورهای اروپایی در راه اندازی ژئوپورتال مشترک وجود دارد که منجر به ارائه سرویس و دریافت اطلاعات مشترک شده است؛ این ویژگی ارزشمندی است که متاسفانه در میان برخی دستگاه‌های ملی ما وجود ندارد. ولی امیدواریم که در استان‌های کشور این همگرایی شکل بگیرد».
رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور در بخش دیگری از سخنان خود به تغییر شکل ایجاد شده در تبادل اطلاعات این سازمان با سایردستگاه‌ها از جمله مرکز آمار ایران پرداخت و افزود: «با توافقات صورت گرفته با مرکز آمار ایران به عنوان یکی از ذینفعان اطلاعات این سازمان، انتقال داده‌های مکانی بدون فایل و به صورت مستقیم از طریق NSDI امکان پذیر خواهد بود. بدین ترتیب هر دستگاه، پس از برداشت اطلاعات مورد نیاز خود از این ژئوپورتال، نتایج آن را نیز بر روی سامانه NSDI بارگزاری می‌کند تا ضمن بهره‌برداری دستگاه‌های دیگر، از موازی‌کاری و اتلاف انرژی در تبادلات این اطلاعات جلوگیری شود».
شفیعی در ادامه، سازمان نقشه‌برداری کشور را به عنوان یکی از دستگاه‌های تابعه سازمان برنامهوبودجه کشور، پاسخگوی نیازهای اطلاعات مکانی این سازمان برای برنامه‌ریزی‌های کلان دانست و افزود: «به عنوان تنها متولی تولید نقشه و اطلاعات مکانی در کشور، سازمان مدیریتوبرنامهریزی همه استان‌های کشور را در ارائه این خدمات در اولویت قرار داده‌ایم تا در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور از این اطلاعات بهره‌برداری شود و اهداف سامانه ملی زیرساخت مکانی نیز در کل کشور محقق گردد».
معاون سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه در کشور فقر فهم اطلاعات مکانی داریم؛ خاطر نشان کرد: «وقتی که در کشور سواد خواندن و نوشتن نباشد نمی‌توان از مردم انتظار رعایت رسم‌الخط را داشت، در حالی که فرد هنوز قادر به نوشتن نیست. در حوزه اطلاعات مکانی نیز به همین ترتیب است وقتی سواد اطلاعات مکانی در کشور به اندازه کافی وجود نداشته باشد نمی‌توانیم از دست اندرکاران و ذینفعان داده‌مکانی انتظار داشته باشیم استانداردهای این حوزه را رعایت کنند. به همین دلیل سازمان نقشه‌برداری کشور باید با تعریف استانداردهای تخصصی این حوزه، سطح درک اطلاعات مکانی را در کشور ارتقا دهد. سپس از استان‌ها بخواهیم تا لایه‌های اطلاعاتی را با رعایت این استانداردها در NSDI بارگزاری کنند تا نیازهای کشور در این حوزه برطرف شود. این چرخه باید به صورتی باشد که مثل برخی سامانه‌های وب‌جی.آی.اس که در سالهای اخیر سرمایه‌گذاری زیادی هم برای آنها شده بود، در مسیر خود متوقف نشود».
شفیعی گفت: «با انتزاع مناطق نقشه‌برداری این سازمان و ادغامشان در سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها و تشکیل گروه‌های نقشه در آنها امیدواریم که میزان فعالیت استان‌ها در این زمینه ارتقای چشمگیری یابد. همچنین برای ترغیب استان‌ها برای به اشتراک‌گذاری لایه‌های اطلاعات مکانی‌شان در نظر داریم در تعیین شاخص ارزیابی عملکرد آنها، امتیازاتی را به این موضوع اختصاص دهیم. تا کنون استان فارس با به اشتراک گذاری بیش از هزار لایه اطلاعاتی بیشترین میزان مشارکت را در این زمینه داشته اما استان آذربایجان شرقی تنها یک لایه اطلاعاتی را در NSDI به اشتراک گذاشته است».
وی اظهار داشت: «رئیس امور استان‌ها و مناطق سازمان برنامهوبودجه، سازمان نقشه‌برداری کشور را موظف به تهیه و تدوین فلوچارت و الگوی پیاده سازی SDI در استان‌ها نموده، به همین منظور برای میزان سهم مشارکت هر استان در SDI، پنجاه امتیاز در نظر گرفته شده است».
در این نشست دکتر بهبودی رئیس سازمان مدیریتوبرنامهریزی استان آذربایجان شرقی، ضمن اعلام ضرورت راه اندازی SDI در این استان، گفت: «SDI در این استان از سال 1396 راه اندازی شد. در استان آذربایجان‌شرقی سعی بر این بود تا اصول علمی و قابلیت انتقال تجارب در طراحی ژئوپورتال این استان رعایت شود. به همین جهت خواستار برگزاری این نشست با هدف تقویت همکاری و بهره‌برداری از قابلیت‌های سازمان نقشه برداری برای ارتقای SDI استانی شدیم».
دکتر یحیی جمور معاون فنی سازمان نقشه‌برداری کشور نیز در بخش دیگری از این نشست بر دستیابی به فهم مشترک در حوزه GIS برای تحقق یک استاندارد واحد در زیرساخت داده مکانی تأکید کرد و گفت: «نگاه SDI در کشور بیش از هر چیزی زیرساخت گرایانه است تا صرفاً سرویس دهی. به همین جهت طی سالهای اخیر، قراردادهای متعددی با سازمان نقشه‌برداری کشور در این حوزه منعقد شده است تا از هزینه‌های مازاد و موازی‌کاری در تولید نقشه و اطلاعات مکانی جلوگیری شود».
مهندس رضا احمدیه مدیر کل سامانه‌ها و زیرساخت‌های مکانی نیز موفقیت ژئوپورتال NSDI را در سایه رعایت اصول مبنایی از سوی تک تک استان‌ها عنوان کرد و گفت: «چنین سامانه‌هایی در کشورهای اروپایی با هزینه‌های هنگفتی معادل بودجه چندین وزارتخانه راه اندازی شده‌اند. اما در ایران طی ده سال اخیر و با حداقل اعتبارات این ژئوپورتال راه‌اندازی شده و البته بسیاری از جزئیات در طراحی آن لحاظ شده است اما این سازمان ضمانت اجرایی لازم برای التزام سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف به ارائه اطلاعاتشان در این پورتال و همچنین رعایت استانداردهای لازم را ندارد».
به گفته وی، سازمان نقشه‌برداری کشور به عنوان سازمان مادر، سامانه‌ای را طراحی کرده که پاسخگوی نیازهای همه دستگاه‌های کشور است و هر دستگاهی بر اساس نیازهایش می‌تواند به لایه‌های اطلاعاتی موجود در سامانه زیرساخت داده مکانی کشور دسترسی داشته باشد».
گفتنی است در ابتدای این جلسه دکتر فیضی‌زاده مشاور طرح SDI استان آذربایجان‌شرقی، امکان‌سنجی را اولین گام اجرای موفقیت آمیز SDI در این استان دانست و گفت: «انتخاب یک مدل مشخص برای ارزیابی موفقیت آمیز اجرای طرح SDI مهم و تأثیرگذار بود به طوری که ارزش داده‌های مکانی مورد توجه قرار گرفت و سازمان برنامه این استان به درک کاملی از GIS و SDI رسید.»
وی همچنین شناسایی 78 دستگاه اجرایی در این استان که ظرفیت ارائه و تبادل داده‌مکانی دارند را گام بعدی در شکل گیری SDI استان آذربایجان‌شرقی برشمرد و افزود: «با رعایت سیاست‌ها و قوانین در زمینه نقشه و اطلاعات مکانی، فناوری‌ها و بسترهای اطلاعاتی در ارتقای لایه‌های اطلاعاتی این سامانه فراهم شد.»
مشاور طرح SDI آذربایجان شرقی درباره گام‌های بعدی اجرای این طرح گفت: «تدوین فرمت پایگاه اطلاعاتی، شناسایی استانداردهای بین المللی SDI، استانداردها و دستورالعمل‌های ملی و سازمانی و مهم‌تر از همه شناسایی ژئوپورتال‌های سازمانی از جمله سازمان نقشه برداری کشور از مهمترین مراحل اجرای این طرح بود.»
در این نشست همچنین مهندس قاسملو رئیس اداره زیرساخت داده مکانی نیز نحوه اجرای عملیاتی زیرساخت داده مکانی در ژئوپورتال سازمان نقشه‌برداری کشور را تشریح کرد.
